وقتی می بینیم بیش از ۸۰ درصد از مردم می گویند شبکه های مجازی تاثیر زیادی روی تصمیم آنها به خرید یک محصول گذاشته است، باید اعتراف کنیم این روزها بازاریابی شبکه های اجتماعی یا سوشال مدیا مارکتینگ (Social Media Marketing) از یک ابزار مستقل، به منبعی غنی و چند وجهی از هوش بازاریابی تبدیل شده است. منبعی بسیار مهم که مخاطبینش هر روز در حال افزایش یافتن هستند.
از زمانی که شبکه ی اجتماعی مای اسپیس (MySpace) به اولین شبکه ی اجتماعی با یک میلیون کاربر تبدیل شد (حدودا ۱۸ سال پیش)، سوشیال مدیا چنان رشد دراماتیکی را تجربه کرده که حتی می تواند رادیو و تلویزیون را هم به چالش بکشد. امروزه ۴.۶ میلیارد نفر (بیش از ۵۸ درصد از کل جمعیت جهان) عضو شبکه های اجتماعی هستند و سالانه ده درصد به جمعیت این افراد اضافه می شود.
البته سوشیال مدیا مارکتینگ (SMM) تنها یکی از روش های دیجیتال مارکتینگ به حساب می آید اما با این رشد چشمگیر به یکی از سلاح های پنهان متخصصان بازاریابی دیجیتالی تبدیل شده است. در حالی که استفاده از سوشال مدیا روز به روز بیشتر از گذشته می شود، بازاریاب ها در حال گسترش دادن استراتژی های بازاریابی برای استفاده از پتانسیل بی نظیر شبکه های مجازی هستند و می دانند با این روش می توانند به مخاطبین کلیدی ارتباطی موثر و سریع برقرار کنند.
به همین دلیل است که امروز در این مطلب از آکادمی تولیدمحتوا و دیجیتال مارکتینگ ذوالفقار شوقی (ذولیشو) می خواهم تمام تلاشم را برای آموزش بازاریابی شبکه های اجتماعی به شما عزیزان کرده و تا حد توان تجربیاتم را در اختیار شما قرار دهم. البته بخش عمده ای از این متن از وبسایت های معتبر در زمینه بازاریابی دیجیتال ترجمه و تألیف شده است اما با این حال تمام تلاشم بر این بوده متن را به گونه ای تدوین کنم که برای همه قابل درک بوده و البته هیچ جزئیاتی هم از قلم نیافتاده باشد.
در این مطلب مطالعه خواهید کرد:
- سوشیال مدیا چیست؟
- بازاریابی شبکه های اجتماعی چیست؟
- چرا سوشال مدیا مارکتینگ اینقدر بااهمیت است؟
- مزایای بازاریابی در شبکه های اجتماعی
- سوشیال مدیا مارکتینگ چگونه کار می کند؟
- انواع سوشیال مدیا مارکتینگ
- بازاریابی شبکه های اجتماعی را از کجا و چگونه شروع کنیم؟
- کدامیک از شبکه های اجتماعی مناسب کسب و کار شماست؟
سوشیال مدیا چیست؟
گشت و گذار در اینترنت و دنیای مجازی این روزها به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی ما تبدیل شده است. یکی از دلایل مهم این حجم از توجه به اینترنت توسط عوام مردم، سوشیال مدیا یا شبکه های اجتماعی هستند. شبکه هایی نظیر فیسبوک، اینستاگرام، توییتر، یوتیوب و… که اکثرا روی ارتباط مردم با یکدیگر تمرکز کرده اند. اما در جواب سوال «سوشیال مدیا چیست؟» به زبان ساده باید بگوییم:
مردم با اشتیاق به این شبکه ها می پیوندند و با ساختن اکانت های که کاملا قابلیت شخصی سازی شدن دارند، شروع به تعامل با دیگر افراد یا کسب و کارها می کنند. انسان ذاتاً میل به تبادل اطلاعات دارد و شبکه های اجتماعی این فرصت را برایمان فراهم آورده اند که مرزهای جغرافیایی را فراموش کرده و با تمام نقاط جهان ارتباط برقرار کنیم. چه چیزی از این بهتر؟
این روزها می توانیم با یک اکانت اینستاگرام رایگان هنر عکاسی خود را با دنیا به اشتراک بگذاریم! می توانیم حرف های دلمان را در قالب یک متن کوتاه در توییتر منتشر کنیم. می توانیم از روزمرگی های خود تصویربرداری کنیم و با ساخت یک کانال در یوتیوب کاری کنیم که کل جمعیت جهان آن را مشاهده کنند!
اینها تنها بخشی از مزایای شبکه های اجتماعی هستند. اما هجوم مردم به سمت استفاده از این شبکه ها فرصت فوق العاده ای در اختیار کسب و کارها قرار داده تا با حضور در میان مردم برند خود را معرفی کنند. امروزه این کار آنقدر مهم است که یک رشته ی تخصصی بازاریابی به نام سوشیال مدیا مارکتینگ برایش ایجاد شده است. اما سوشیال مدیا مارکتینگ چیست؟ یا ایرانی تر بگویم: بازاریابی شبکه های اجتماعی چیست؟
سوشیال مدیا مارکتینگ چیست؟
بازاریابی در شبکه های اجتماعی به پروسه ی استفاده از شبکه های مجازی برای ساخت و افزایش آگاهی از برند، افزایش فروش و افزایش ترافیک وبسایت گفته می شود. این روش از دیجیتال مارکتینگ ارتباط کسب و کارها را با مشتریان خود سهولت بخشیده و به آنها اجازه می دهد با مشتریان جدید ارتباط برقرار کنند. به علاوه دارای «سیستم آنالیز اطلاعات هدفمند» نیز می باشد که در راه تشخیص میزان موفقیت کمپین ها و یافتن روش های جدید برقراری ارتباط با مشتریان عصای دست متخصصین بازاریابی دیجیتال است.
به زبان ساده:
یعنی از مهم ترین شبکه های اجتماعی نظیر اینستاگرام، یوتیوب، لینکدین، فیسبوک، توییتر، پینترست و اسنپ چت استفاده کنیم و با تولید محتوا روی آنها مخاطبان هدف را با برند آشنا کرده، فروش را بالا برده و آنها را برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید به سمت وبسایت خود هدایت کنیم.
چرا بازاریابی شبکه های اجتماعی اینقدر بااهمیت است؟
اما دومین قدم برای آموزش بازاریابی شبکه های اجتماعی درک اهمیت این کار است. کاربران زیادی دقیقا مثل خود شما هستند که روزانه ساعت های زیادی را صرف گشت و گذار در شبکه های اجتماعی می کنند. این کاربران دوست دارند در شبکه های مجازی بچرخند و با دوستان مجازی خود به گفتگو بپردازند و این دقیقا همان چیزی است که سوشال مدیا مارکتینگ هدف قرار می دهد. قدرت SMM از پتانسیل بی نظیر شبکه های اجتماعی در سه ناحیه ی اصلی بازاریابی سرچشمه می گیرد: ارتباط، تعامل و اطلاعات مشتریان.
ارتباط: سوشال مدیا نه تنها به کسب و کارها اجازه می دهد با روشی که در گذشته غیر ممکن بود با مشتریان خود ارتباط بگیرند بلکه مسیرهای مختلفی هم برای این کار در اختیار ما قرار داده است. از پلتفرم های محتوا محور مثل یوتیوب گرفته تا سایت های اجتماعی مثل فیسبوک و البته سرویس های میکروبلاگینگ مانند توییتر!
تعامل: طبیعت پویا و دینامیک تعامل در شبکه های اجتماعی (چه مکالمه ی مستقیم و چه لایک کردن های ساده) فرصت تبلیغاتی طلایی و منحصر به فردی برای همه ی کسب و کارها است. تبلیغاتی که در صورت درست اجرا شدن معمولا به خرید منتهی شده و البته چون در اینترنت اتفاق می افتد، همواره قابل اندازه گیری است. برای همین است که می توان «نرخ بازگشت سرمایه»ی همه ی کمپین های بازاریابی شبکه های اجتماعی را به دقت مورد بررسی قرار داد و هیچوقت یک اشتباه را دو بار تکرار نکرد!
اطلاعات مشتریان: یک استراتژی سوشیال مدیا مارکتینگ خوب می تواند از طریق جمع آوری اطلاعات مشتریان، منبعی ارزشمند برای رسیدن به اهداف بازریابی باشد. ابزارهای SMM این قابلیت را دارند که اطلاعات مشتریان را ثبت کرده و گزارشاتی قابل تحلیل و بررسی ارائه دهند. بدین ترتیب خواهید دانست که جامعه آماری مشتریان شما را چه اقشاری از جامعه تشکیل داده اند و در نتیجه می توانید هدفمندتر سراغشان بروید.
مزایای بازاریابی در شبکه های اجتماعی
اهمیت حضور در شبکه های اجتماعی با توجه به توضیحاتی که تا اینجا ارائه کردم کاملا واضح و مبرهن است. اما در این بخش از مطلب می خواهم در مورد مهم ترین مزایای برندینگ و بازاریابی در این شبکه ها صحبت کنم. قابلیت هایی که این شبکه ها برای پیشبرد اهداف بازاریابی در اختیار ما می گذارند بی شمار هستند اما در لیست زیر می توانید مهم ترین مزایای سوشیال مدیا مارکتینگ را مطالعه کنید:
- برند اوِرنِس (Brand Awareness) یا افزایش آگاهی از برند
- بهبود بخشیدن نرخ تبدیل
- تولید سرنخ یا لیدهای باکیفیت
- برقراری ارتباط موثر، عمیق، دوسویه و بلند مدت با مخاطبان
- افزایش ترافیک ورودی به سایت
- تحلیل و یادگیری ترفندهای رقبا
- بهبود رتبه ی سایت در موتورهای جستجو (سئو)
- دریافت اطلاعات جغرافیایی، دموگرافیک و حتی شخصی مخاطبین
- بالابردن وفاداری مشتریان نسبت به برند
- ایجاد ارزش افزوده
- اثربخشی خوب با پرداخت هزینه های مناسب
- رهبری بازار
- ایجاد امکان رفتارشناسی مشتری
- امکان راه اندازی پشتیبانی آنلاین و امور مشتریان
- بهبود روند انسانی سازی برند
بازاریابی شبکه های اجتماعی چگونه کار می کند؟
آموزش بازاریابی شبکه های اجتماعی بدون دانستن ساز و کار آن ممکن نیست. بعد از اینکه شبکه هایی مثل فیسبوک، توییتر و اینستاگرام به محبوبیت بالایی دست پیدا کردند، نه تنها نحوه ی ارتباط مردم با یکدیگر دچار تغییر شد، بلکه شیوه های اثرگذاری کسب و کارها روی تصمیمات و رفتارهای مردم هم تغییرات فراوانی پیدا کردند. از تولید و تبلیغ کردن محتواهایی که تعامل کاربران را بالاتر می برند گرفته تا استخراج اطلاعات جغرافیایی، دموگرافیک و شخصی آنها! در کل این نوع بازاریابی توسط عناصر زیر و با توجه به رعایت عوامل آنها به موفقیت خواهد رسید.
برنامه عملیاتی بازاریابی شبکه های اجتماعی
هر چه استراتژی سوشیال مدیا مارکتینگ شما هدفمندتر باشد، تاثیر بیشتری روی کسب و کار شما خواهد گذاشت. پس پیشنهاد می کنم برنامه عملیاتی شامل کمپین های بازاریابی باشد که علاوه بر معیارهای عملکردی، چارچوب اجرا نیز داشته باشد. شاید این درک این تعریف کمی سخت به نظر برسد اما با دنبال کردن مراحل زیر می توانید به راحتی این کار را انجام دهید:
- اهداف SMM را برای رسیدن به اهداف کسب و کار خود یادداشت کنید.
- هدف قرار دادن مشتری را یاد بگیرید. سن، موقعیت مکانی، درآمد، عنوان شغلی، صنعتی که در آن مشغول به کار هستند و علایق آنها را شناخته و کمپین خود را به نسبت آنها بسازید.
- رقابت خود با رقبا را تحلیل کرده و موفقیت ها و شکست های خود را یادداشت کنید.
- روند سوشیال مدیا مارکتینگ فعلی خود را بررسی کرده و نقاط ضعف و قوت آن را بشناسید.
- برای پست گذاشتن روی شبکه های اجتماعی یک تقویم اجرایی بنویسید.
- دسته های محصولات خود را بررسی کرده و بهترین محصول را در هر دسته مشخص کنید. سپس برای آن محصول محتوا تهیه کنید و در شبکه های اجتماعی خود به اشتراک بگذارید.
- استراتژی سوشال مدیا مارکتینگ خود را بررسی کنید و در صورت نیاز آن را دوباره تنظیم کنید.
مدیریت ارتباط با مشتری یا CRM
بازاریابی شبکه های اجتماعی در مقایسه با روش های سنتی بازاریابی مزایای بسیار بیشتری دارد. مثلا در این نوع بازاریابی می توانید دو مدل تعامل را برای اندازه گیری و بهبود CRM خود در نظر بگیرید: تعامل مشتری به مشتری (customer-to-customer) و شرکت به مشتری (firm-to-customer).
به زبان ساده تر، در حالی که بازاریابی سنتی ارزش مشتری را تنها با بررسی فعالیت هایی که به خرید محصول منجر شده اند تعیین می کند، سوشیال مدیا مارکتینگ می تواند علاوه بر این کار با بررسی ارجاعات محصول (Product Referrals) رفتار مشتری را بررسی کند.
محتوای قابل اشتراک گذاری
کسب و کارها همچنین می توانند از قابلیت ارتباطات فوق العاده ی شبکه های اجتماعی در راستای تولید محتواهای خلاق و به یاد ماندنی یا به اصطلاح «محتوای نگهدارنده» استفاده کنند. چنین محتوایی توسط مخاطبین به اشتراک گذاشته خواهد شد و باعث می شود کسب و کار به دیگر مشتریان بالقوه نیز معرفی شود.
به علاوه وقتی یکی از دوستان محتوایی را برای شما می فرستد، در واقع آن را تایید کرده است و به همین خاطر احتمال خرید شما از آن وبسایت هم بیشتر خواهد شد. این مزایا ایجاد و تولید محتوای قابل اشتراک گذاری را به یکی از مهمترین روش های رشد کسب و کار توسط بازاریابی شبکه های اجتماعی تبدیل کرده است.
پوشش رسانه ای رایگان در بازاریابی شبکه های اجتماعی
سوشیال مدیا مارکتینگ همچنین یکی از راه های بدردبخور برای دریافت تبلیغات رایگان از طریق «پوشش رسانه ای رایگان» می باشد. در این روش شما بدون پرداخت پول در مرکز توجهات قرار گرفته و مشتریان خود به خود به نوشتن محتوای بررسی محصول و توصیه کردن آن به دیگران می پردازند.
بازاریابی ویروسی
شاید نام این نوع بازاریابی را زیاد شنیده باشید. تکنیک و استراتژی فروش خاصی که روی پخش شدن سریع اطلاعات محصول از طریق تبلیغات دهان به دهان می شود. بازاریابی ویروسی زمانی صورت می پذیرد که پیام بازاریابی شما خیلی سریع به گوش تعداد زیادی از مردم (خیلی فراتر از دایره مشتریان فعلی شما) برسد. روشی که خیلی ساده و ارزان است و می تواند به افزایش فروشی باورنکردنی منتهی شود.
تقسیم بندی مشتریان
این روزها هدف قرار دادن گروه درستی از مشتریان به لطف قابلیت های منحصر به فردی که اینترنت و شبکه های مجازی در اختیار ما قرار داده اند بسیار ساده تر از گذشته است. در بازاریابی سنتی این امکان وجود داشت که وقت و سرمایه ی شرکت در مسیر نادرستی هزینه شود اما امروزه به راحتی می توان مشتریان را تقسیم بندی کرد و دقیقا سراغ آنهایی رفت که احتمال خرید بالاتری دارند.
معیارهای ردیابی و اندازه گیری
مهم ترین معیارهای اندازه گیری در بازاریابی شبکه های اجتماعی انگیجمنت Engagement (لایک ها، کامنت ها، به اشتراک گذاری ها، کلیک ها و…)، ایمپرشن Impression (هر پست چند بار به نمایش درآمده است.)، ریچ Reach (پست توسط چند کاربر یکتا دیده شده است.)، ریفرال Referral (کاربر از چه طریقی پست ما را دیده است.) و کانورژن Conversion یا نرخ تبدیل (زمانی که کاربر خریدی انجام می دهد.) هستند.
زمانی که یک کسب و کار سعی دارد تصمیم بگیرد در این دریای وسیع از داده ها کدام معیار ردگیری را انتخاب کند، باید هر یک از این معیارها را با یکی از اهداف خود تراز کند. یعنی اگر هدف این است که طی سه ماه ۱۵ درصد به نرخ تبدیل خود اضافه کنید، پس سراغ ابزاری بروید که اثرگذاری کمپین شما را روی همین هدف مورد سنجش قرار دهد.
انواع بازاریابی شبکه های اجتماعی
در این بخش از آموزش بازاریابی شبکه های اجتماعی می خواهم سراغ انواع بازاریابی شبکه های اجتماعی بروم. هر کدام از شبکه های اجتماعی مخصوص انجام کار خاصی طراحی شده اند و انجام عملیات بازاریابی در آنها نیز باید طبق همین کارایی های منحصر به فردشان عملیاتی شوند. به طور کلی می توان چهار دسته بندی اصلی برای شبکه های اجتماعی و انواع بازاریابی شبکه های اجتماعی در آنها مشخص کرد:
- شبکه سازی (مانند فیسبوک و لینکدین)
- میکروبلاگینگ (مانند توییتر و تامبلر)
- اشتراک گذاشتن تصویر (مانند اینستاگرام، اسنپ چت و پینترست)
- اشتراک گذاشتن ویدیو (مانند یوتیوب، اینستاگرام، پریسکوپ و ویمئو)
بازاریابی شبکه های اجتماعی را از کجا و چگونه شروع کنیم؟
حالا با اطلاعاتی که تا کنون ارائه کردم می دانید که انجام بازاریابی در شبکه های اجتماعی چقدر برای رشد برند شما حائز اهمیت است. اما برای اینکه یک استراتژی بازاریابی مناسب نوشته و اجرا کنید باید مراحل زیر را به دقت اجرا کنید.
شناسایی اهداف در سوشال مدیا مارکتینگ
درست مثل هر عمل دیگری، شروع این نوع بازاریابی بدون مشخص کردن هدف راه به جایی نمی برد. اگر ندانید قرار است به کجا برسید به هیچ عنوان نمی توانید رو به جلو حرکت کرده و موفقیت را لمس کنید. پس برای اینکه موفق باشید باید اهداف خود را شناسایی کرده و در راستای رسیدن به آنها قدم بردارید. نیازهای خود را به طور دقیق بررسی کرده و ببینید شبکه های اجتماعی چگونه می توانند این نیازها را برطرف کنند. تعدادی از این اهداف مثل افزایش آگاهی از برند، حفظ مشتری و کاهش هزینه های بازاریابی در همه ی شرکت ها یکسان هستند اما مسلما هر کسب و کاری می تواند اهداف منحصر به فرد خود را نیز داشته باشد.
پیشنهاد می کنم در ابتدای مسیر اهداف محدودی را مشخص کنید چرا که تعدد هدف می تواند شما را از مسیر اصلی دور کند. بدانید کسب و کارتان چه می خواهد و کجای داستان قرار دارد. اگر یک رستوران جدید هستید مسلما می خواهید مشتریان خود را پیدا کنید؛ اما اگر چند سال است که در این حوزه فعالیت می کنید باید با کمک بازاریابی مشتریان قدیمی خود ار حفظ کنید.
در نظر گرفتن دستاوردهای بازاریابی شبکه های اجتماعی
برای رسیدن به یک قله ی رفیع ابتدا باید در چند ایستگاه استراحت کرده و دوباره به مسیر خود ادامه دهید. منظورم از دستاوردها همین ایستگاه های بین راه هستند. اهداف کوچکی که دستیابی به آنها لازمه ی رسیدن به اهداف بزرگتر است. همیشه باید پارامترهایی برای تعیین زمان رسیدن به اهداف خود داشته باشید. مثلا اگر هدفتان از پیش رو برداشتن رقبا برای رسیدن به فروش خوب است، دقیقا باید به چه چیزی برسید که مطمئن باشید به این هدف رسیده اید؟
در اینجا می توانیم از اصول بازاریابی رسانه های اجتماعی یعنی S-M-A-R-T کمک بگیریم که کمک می کند دستاوردهای خود را تعیین کنیم: دستاوردهایی که در نظر می گیرم باید منحصر به فرد (Specific)، قابل اندازه گیری (Measurable)، قابل دستیابی (Achievable)، واقع گرایانه (Realistic) و سر موقع (Timely) باشند.
پس بیایید با کمک این اصل به سوال قبلی پاسخ دهیم:
دستاوردها نباید به گونه ای باشند که زمینه ی شکست خوردن ما را فراهم کنند! اگر بگوییم در فلان مدت از همه ی رقبا جلو خواهیم زد، ممکن است از عهده ی انجامش بر نیاییم و این یعنی شکست. در حالی که دستاوردها باید قابل دستیابی در زمان مشخصی باشند.
شناسایی مشتریان ایده آل
مشتریان اصلی ترین پارامتری هستند که میزان موفقیت شما در عملیات بازاریابی را مشخص می کنند. اگر در بازاریابی شبکه های اجتماعی موفق نیستید، دلیلش معمولا شناسایی نکردن مشتریان ایده آل است. شناخت مشتریان و خصوصیات آنها می تواند به شما کمک کند محتوای مد نظر آنها را تولید کرده و بدین وسیله توجهشان را جلب کنید.
همانطور که گفتیم یکی از ویژگی های مهم شبکه های اجتماعی این است که به شما اجازه می دهد اطلاعات مشتریان را داشته باشید. شما باید اول جامعه ی هدف خود را تعیین کرده و سپس سراغ جمع کردن فالوورهایی بروید که با خصوصیات جامعه ی هدف شما همخوانی دارند. اگر رستورانی در تهران دارید، چرا باید برای تبلیغات با یک اینفلوئنسر که فالوورهایش اکثرا اهل تبریز هستند تماس بگیرید؟
پس ابتدا بدانید محصولتان به درد چه افرادی می خورد؟ با چه سن و سالی؟ ساکن کدام منطقه؟ این محصول زنانه است یا مردانه؟ و هنگامی که جواب این سوالات و سوالات دیگری از این دست را دانستید تبلیغات خود را شروع کنید.
تحقیق در مورد رقبا
پیدا کردن و تحلیل رفتار رقبا علاوه بر اینکه شما را از نحوه ی فعالیت آنها مطلع می کند جنبه ی آموزشی فراوانی هم خواهد داشت. این کار به شما کمک می کند نقاط ضعف و قوت آنها را شناخته و با برطرف کردن کم و کاستی ها تبدیل به برند کاملتری شوید. همچنین می توانید از اشتباهات آنها درس گرفته و استراتژی های اشتباه را تکرار نکنید. با این روش می توانید خیلی زودتر از رقبا به اهداف خود رسیده و البته با برطرف کردن نقاط ضعف آنها «مزیت رقابتی» هم داشته داشته باشید.
یک لیست کوتاه از مهم ترین رقبای خود تهیه کرده و ریز جزئیات رفتار آنها در شبکه های اجتماعی را ثبت کنید. مثل یک کارآگاه ذره بین خود را بردارید و ببینید در زمینه های مختلفی مثل تعداد فالوور، زمان پست گذاشتن، لحن صحبت با مشتری، نوع محتوا و… چگونه عمل می کنند. با یک دو دو تا چهار تای ساده می توانید متوجه شوید در کدام زمینه ها موفق و در کدام زمینه ها ناموفق عمل کرده اند. حال می توانید کارهای خوبشان را به روش خلاقانه تری تکرار کرده و روی اشتباهاتشان خط بکشید. در کدام موارد کوتاهی کرده اند؟ می توانید با پررنگ کردن نقش خود در زمینه هایی که سایر رقبا در آنها کوتاهی کرده اند «مزیت رقابتی» خوبی برای خود بسازید.
تعریف تاکتیک و خط مشی
بگذارید در همین جمله ی اول میخم را محکم بکوبم:
لازم نیست بدون فکر در همه ی شبکه های اجتماعی حضور داشته باشید!
اینکه بدون فکر و توجه کردن به انتخاب بهترین و مناسب ترین گزینه در همه ی شبکه های اجتماعی عضو شوید بزرگترین اشتباهی است که مرتکب شده اید. مگر مشتریان خود را شناسایی نکرده اید؟ با توجه به خصوصیات آنها متوجه خواهید شد که بیشتر تمایل دارند در کدام شبکه های اجتماعی فعالیت کنند. پس لازم نیست بی دلیل اکانت های مختلف ساخته و در همه ی آنها فعالیت داشته باشید. این کار وقت و هزینه ی بسیار زیادی می طلبد.
پس اول شبکه ی مورد نظر خود را انتخاب کرده و سپس تاکتیک های مناسبی برای فعالیت روی آنها اتخاذ کنید. تاکتیک شما برای هر کدام از این شبکه ها به دستاوردهایی که در نظر گرفته اید بستگی دارد. مثلا اگر می خواهید رقبا را از پیش رو بردارید و شبکه ی اجتماعی مد نظرتان اینستاگرام باشد، بهترین تاکتیک استفاده از «اینفلوئنسر مارکتینگ» است.
ایجاد استراتژی تولید محتوا
رابطه ی عمیق میان بازاریابی شبکه های اجتماعی و تولید محتوا بدین گونه است که SMM بدون محتوای خوب امکان پذیر نیست و بدون شبکه های اجتماعی هم محتوای خوب شما دیده نخواهد شد! پس استفاده از سوشیال مدیا مارکتینگ و بازاریابی محتوا در کنار یکدیگر موفقیت شما را تضمین خواهد کرد.
نوع محتوا، زمان پست کردن آنها و تعداد محتوای پست شده سه پارامتر بنیادین برای هر استراتژی بازاریابی رسانه های اجتماعی هستند.
نوع محتوا: کدام شبکه ی اجتماعی را انتخاب کرده اید؟ این شبکه ی اجتماعی بیشتر روی به اشتراک گذاشتن تصویر، ویدیو، میکروبلاگینگ یا شبکه سازی تمرکز دارد؟ مشتریان شما بیشتر به محتوای طنز، خبری، آموزشی و… واکنش نشان می دهند؟ جواب این سوال ها را بدهید تا نوع محتوا (ویدیو، تصویر یا متن) و زمینه ی محتوای مورد علاقه ی مشتریان را بشناسید.
زمان پست کردن محتوا: تحقیقات فراوانی راجع به اینکه چه ساعتی بهترین زمان برای پست کردن محتوا در هر یک از شبکه های اجتماعی است منتشر شده اند. اما پیشنهاد می کنم از این اطلاعات تنها به عنوان راهنما استفاده کنید. فراموش نکنید که فالوورهای هر پیج منحصر به فرد هستند و ممکن است قوانین در مورد آنها صادق نباشد. پس بهتر است با آزمون و خطا بهترین زمان پست کردن مطالب خود را شناسایی کنید.
تعداد محتوا: بهترین نرخ پست گذاری یا ساده تر بگویم مناسب ترین تعداد پست بسیار مهم و حیاتی است. چرا که می تواند مشارکت فالوورها با صفحه را بیشتر یا کمتر کند. باید تلاش کنید تعداد پست های خود را متعادل کنید. پست های کم می توانند باعث فراموش شدن شما شده و تعداد پست های زیاد هم ممکن است باعث آزار دادن مشتری شود. پس دوباره با آزمون و خطا و البته بررسی صفحات رقبا می توانید تعداد پست های مناسب برای صفحه ی خود را تعیین کنید.
مورد بعدی که باید به آن توجه ویژه داشته باشید، توجه به نظرات و کامنت های مشتریان است. ایجاد رابطه ی خوب با مشتریان به سیاستی که در تعامل با آنها در نظر می گیرید بستگی دارد. همیشه جواب کامنت های مشتریان با بدهید و البته سعی کنید هنر جلوگیری از ایجاد انجمن های منفی، سر و کله زدن با کامنت های آزاردهنده و بازگرداندن مکالمه به مسیر عادی را بیاموزید.
تعیین بودجه و منابع مالی
تعیین بودجه یکی از مهم ترین کارهایی است که باید انجام دهید. انجام تاکتیک ها و رسیدن به دستاوردها بدون اینکه بدانید قرار است چقدر هزینه کنید امکان پذیر نخواهد بود. لیستی از ابزارهای مورد نیاز، هزینه های طراحی گرافیکی یا تولید محتوا و همه ی روش های تبلیغاتی که نیاز دارید تهیه کنید. ببینید هر کدام چه هزینه ای روی دستتان باقی خواهند گذاشت و سپس این را هم یادداشت کنید تا تصویری کامل از آنچه در بازاریابی شبکه های اجتماعی منتظرتان خواهد بود داشته باشید.
شاید بگویید اینکه اول بودجه را تعیین کرده و سپس به انتخاب تاکتیک ها و استراتژی بازاریابی بپرازیم بهتر است. اما به شما پیشنهاد می دهم این کار را نکنید. بهتر است مراحل را به ترتیب طی کنید و ابتدا استراتژی خود را نوشته و سپس برایش بودجه تعیین کنید. حال اگر هزینه ها از بودجه ای که در نظر گرفته اید بیشتر شد، به اولویت بندی تاکتیک ها روی بیاورید. تاکتیک های سریع، اولیت بالاتری دارند زیاد زودتر به سوددهی خواهند رسید. تاکتیک های بلند مدت در اولویت بعدی قرار می گیرند.
قانون گذاری برای بازاریابی شبکه های اجتماعی
و در آخرین مرحله از بازاریابی شبکه های اجتماعی، نوبت به قانون گذاری می رسد. وقتی بدانید چه کسی مسئول انجام چه وظیفه ای است کار شما را راحت تر می شود. پس وظایف را تعیین کنید و اوایل کار صبورانه به توضیح دادن آنها برای کارکنان بپردازید. وقتی همه وظایف خود را شناخته و بدون خطا به انجام دادن آنها پرداختند، نوبت به برنامه ریزی اجرای پروژه می رسد. بهتر است برنامه های هفتگی بچینید چرا که برنامه ریزی ماهانه ممکن است کار را با اختلال مواجه کند. پیش بینی اینکه در طول ماه چه اتفاقاتی می افتد خیلی سخت است نه؟
کدامیک از شبکه های اجتماعی مناسب کسب و کار شماست؟
در ادامه می خواهم راهنمایی کوتاه از اینکه کدامیک از پلتفرم های شبکه های اجتماعی می توانند برای کسب و کار و استراتژی بازاریابی شبکه های اجتماعی شما مفید باشند ارائه دهم. با توجه به اینکه شاید با برخی از این شبکه ها آشنا نباشید (و البته ممکن است همه ی آنها را بشناسید) خواندن این بخش از مطلب به خودتان بستگی دارد.
فیسبوک
فیسبوک بزرگترین شبکه ی اجتماعی است که وجود دارد! کاربران این شبکه که از سراسر دنیا عضو آن هستند به صورت روزمره به ارائه ی مطالب مختلف می پردازند. فیسبوک به خاطر قابلیت تبلیغات درون برنامه ای که دارد برای خیلی از کسب و کارها خارج از کشور بسیار مهم به شمار می رود ولی در ایران به دلیل فیلتر بودن محبوبیت خود را از دست داده است. داشتن یک صفحه ی فیسبوک برای سئو وبسایت شما بسیار خوب است اما به دنبال معجزه در آن نگردید. البته اگر محصولی بین المللی ارائه می کنید ماجرا فرق می کند و باید به این شبکه و بازاریابی شبکه اجتماعی فیسبوک توجه بیشتری داشته باشید.
اینستاگرام
اینستاگرام که توسط مارک زاکربرگ مالک فیسبوک خریداری شده است هم یکی دیگر از شبکه های اجتماعی بسیار بزرگ و مهم در کسب و کار است. به خصوص که ده ها میلیون ایرانی به صورت روزمره در آن فعالیت می کنند. این پلتفرم و بازاریابی اینستاگرام برای معرفی محصولات و خدمات شما بسیار مهم و کلیدی است. به علاوه اینفلوئنسرهای معروف ایرانی هم بسیار در اینستاگرام فعالیت می کنند و به همین دلیل می توانید در بازاریابی اینستاگرام روی استراتژی «اینفلوئنسر مارکتینگ» حساب ویژه ای باز کنید.
بازاریابی در اینستاگرام آنقدر مهم است که مقالات و منابع آموزشی فراوانی برایش نوشته شده و در دسترس عموم قرار گرفته است. محبوبیت فراوان این شبکه ی اجتماعی در ایران، آن را به بهشت کسب و کارها تبدیل کرده است. پس منتظر چه هستید؟ اگر اینستاگرام جایی است که مخاطبین یا مشتریان شما بیشتر در آن حضور دارند بازاریابی اینستاگرام را همین هفته شروع کنید.
توییتر
توییتر یکی دیگر از شبکه های اجتماعی است که در ایران فیلتر هستند. پلتفرمی که به شما اجازه می دهد تنها تا ۳۶۰ کاراکتر متن بنویسید. اما در صورتی که برنامه ریزی مناسبی برای استفاده از توییتر داشته باشید، نتایج بدست آمده می تواند با اینستاگرام برابری کند. کاربران ایرانی توییتر هم زیاد هستند و از این جهت استفاده صحیح از آن در راستای تبلیغات و بازاریابی شبکه اجتماعی توییتر بسیار مناسب خواهد بود.
لینکدین
این پلتفرم که روی شبکه سازی در حوزه ی کسب و کار تمرکز کرده، یکی دیگر از پلتفرم های مناسب برای بازاریابی شبکه های اجتماعی است. افراد متخصص در هر حوزه ای در این شبکه ی اجتماعی گرد هم آمده اند و به همین دلیل فرصت برقراری ارتباط با افراد و شرکت های دیگر به خوبی فراهم شده است. پس بهتر است جهت بازاریابی شبکه اجتماعی لینکدین در این شبکه به ارائه ی محتوای تخصصی برای کارپردازان شناخته شده و با تجربه بپردازید.
یوتیوب و آپارات
یوتیوب و آپارات را برای این کنار یکدیگر آورده ام که کاربری کاملا یکسانی دارند. فقط یکی خارجی است و دیگری ایرانیزه شده! در این شبکه های اجتماعی می توانید به تولید محتوای ویدیویی پرداخته و از این طریق به معرفی محصولات و خدمات خود بپردازید. به علاوه هر دوی این پلتفرم ها امکان درآمدزایی از طریق بازدید ویدیوها را هم برای صفحات فعال فراهم آورده اند. به این صورت که بخشی از درآمد حاصل از تبلیغات بین ویدیوها را به سازنده ی ویدیوها اختصاص می دهند. پس بازاریابی شبکه اجتماعی یوتیوب یا آپارات می تواند از دو جهت برای کسب و کار مفید واقع شود. منتظر چه هستید؟ خبر دارید این روزها ویدیو به محبوب ترین فرم محتوا تبدیل شده است؟
کست باکس، شنوتو و سایر پلتفرم های پخش پادکست
پادکست که این روزها به یکی از فرم های محتوای محبوب برای کاربران اینترنتی تبدیل شده است، یکی از بهترین محتواهایی است که می تواند رویش حساب ویژه ای باز کنید. از طریق فعالیت در این شبکه های اجتماعی و انتشار پادکست های جذاب می توانید به معرفی محصولات خود پرداخته و آگاهی از برند خود را افزایش دهید.
سخن آخر
حرف خاصی باقی نمانده، اگر این مطلب را به طور دقیق مطالعه کرده باشید از اهمیت دیجیتال مارکتینگ و به خصوص بازاریابی شبکه های اجتماعی به خوبی مطلع شده اید. هجوم بی سابقه ی مردم به سمت استفاده از شبکه های اجتماعی روی گوشی های هوشمند یک فرصت بسیار مناسب برای کسب و کارها فراهم آورده است:
حضور در میان مردم و ایجاد تعاملات سازنده با آنها جهت افزایش آگاهی از برند و افزایش فروش!
نمی خواهید از این فرصت ویژه استفاده کنید؟ پس ابتدا این مطلب که در راستای آموزش بازاریابی شبکه های اجتماعی برایتان فراهم شده را خوانده و سپس به جستجوی بخش به بخش مفاهیمی که به صورت فشرده تر به آنها پرداختیم و شاید هنوز گنگ باشند بپردازید. به شما قول می دهم پشیمان نخواهید شد و به زودی سود مالی حاصل از این هزینه ها به جیب شما باز خواهند گشت.
